Μεταγγίτσι

Το χωριό Μεταγγίτσι ανήκει στον δήμο Σιθωνίας και βρίσκεται στα Νότια του Νομού Χαλκιδικής, ανάμεσα στις χερσονήσους του Αγίου Όρους και της Σιθωνίας και στη διαδρομή μετά τον Άγιο Νικόλαο, σε υψόμετρο περίπου 150 m. Αναγνωρίστηκε σαν αυτόνομη κοινότητα το 1920 ενώ μέχρι τότε υπάγονταν στην κοινότητα του Αγίου Νικολάου. Οι κάτοικοι ασχολούνται βασικά με τη γεωργία, τη κτηνοτροφία και τις οικοδομικές εργασίες.

Το χωριό Μεταγγίτσι, συνδέεται με τη θάλασσα με δρόμο που απέχει μόλις 4 km. Ένας λόγος προσέλκυσης επισκεπτών, πέρα από τις φυσικές ομορφιές του Μεταγγιτσίου, μπορεί να θεωρηθεί η διατήρηση των παραδόσεων από τους κατοίκους του, μέσα από τα πολλά τοπικά πανηγύρια με το παραδοσιακό κουρμπάνι και άλλες εκδηλώσεις, καθώς και η φιλοξενία που προσφέρουν σ’ αυτούς. Ο Άγιος Αθανάσιος, ο Άγιος Χριστόφορος και η Οσία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου είναι οι σημαντικότεροι ναοί του χωριού. Τα σπίτια είναι πετρόχτιστα και έχουν παραδοσιακό χρώμα. Στο χωριό γίνονται τριήμερες πανηγυρικές εκδηλώσεις της 20 Ιουλίου, κατά τον εορτασμό του Προφήτη Ηλία. Πολιούχος είναι η Αγία Παρασκευή.

Μια καταπληκτική και αξέχαστη διαδρομή είναι στον ποταμό Χαβρία, έξω από το Μεταγγίτσι. Με αφετηρία το ξωκλήσι της Αγίας Κυριακής και τέρμα το μικρό φράγμα του Χαβρία στη θέση ¨Δέση¨. Η απόσταση είναι περίπου δυόμισι χιλιόμετρα και μπορεί κάποιος να την περπατήσει σε είκοσι πέντε λεπτά καθώς είναι βατή και εύκολη. Το ξωκλήσι της Αγίας Κυριακής, κτισμένο το 1868, κοντά στην τοποθεσία ¨Μύλος¨ είναι η αφετηρία για μια διαδρομή στην οποία ο επισκέπτης θα γνωρίσει το μεγαλύτερο ποτάμι της Χαλκιδικής, το Χαβρία, που πηγάζει ψηλά από το Νεοχώρι, τη Μ. Παναγία και το Γομάτι για να καταλήξει φιδοσέρνοντας στην παραλία της Ορμύλιας. Η πρώτη στάση, σχεδόν υποχρεωτική, στα πρώτα μέτρα της διαδρομής γίνεται στο Διονυσιάτικο μετόχι. Ο μύλος του αναφέρεται σε αυτοκρατορικό έγγραφο (βακουφναμέ) που σώζεται στην Ιερά Μονή Διονυσίου από το 1569, ενώ εξυπηρετούσε όλα τα γύρω χωριά και το Μεταγγίτσι ως το 1948. Αξίζει να φτάσει κάποιος ως το τέλος της διαδρομής στο μικρό φράγμα στη θέση ¨Δέση¨. Ονειρεμένο τοπίο με τα νερά του ποταμού να ξεχειλίζουν από το φράγμα που σχηματίζει μια υπέροχη μικρή λίμνη. Από εδώ ξεκινούσε και το αυλάκι που έφερνε το νερό στο Διονυσιακό μετόχι για να λειτουργούν οι δύο μύλοι.

Ο οικισμός είναι κτισμένος στη θέση αρχαίας πόλης, που λεγόταν Άσσα. Η έρευνα από της αρχαιολόγους τοποθετούν την εν λόγω πόλη στη θέση Μαρμαράδες, πάνω από το σημερινό χωριό του Μεταγγιτσίου. Η αρχαία πόλη ονομαζόταν και Άσσηρα και υπήρξε μέλος της Α΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας. Για την ονομασία του χωριού οι επικρατέστερες εκδοχές κάνουν λόγο για τη φράση μέλαινα γη από το κοκκινόχωμα που απαντάται στην περιοχή και για τη μετάγγιση των πληθυσμών που σώθηκαν σε γύρω περιοχές, μετά την καταστροφή του σημερινού χωριού από της Ρωμαίους. Οι κάτοικοι της Μεταγγιτσίου συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σπουδαίοι αγωνιστές της επανάστασης του 1821 ήταν ο Γεράκης Δήμου, ο Στέργιος Δήμου, ο Αθανάσιος Ζάχου, ο Αλεξανρής Ιωάννου.