Στανός

LocationΣτανός

Ο Στανός είναι το τρίτο σε πληθυσμό δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Αρναίας και το δεύτερο χωριό στην Ελλάδα σε οικογένειες πολυτέκνων. Συνορεύει βόρεια με το νομό Θεσσαλονίκης, τα χωριά Μελισσουργό και Νέα Μάδυτο, νότια με την Αρναία, δυτικά με τη Μαραθούσα και ανατολικά με τη Βαρβάρα. Χαρακτηρίζεται από την περιποιημένη όψη του, το εξαιρετικό κλίμα (υψόμετρο 520 μ.), την υπέροχη φύση που το περιβάλλει, τον μεγάλο κάμπο στα δυτικά του.

Για το όνομα του χωριού υπάρχουν διάφορες εκδοχές, όπως το ότι έλαβε την ονομασία του από στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου με αυτό το όνομα, ή από κάποιο μέταλλο ή από το λατινικό επίθετο stanus-a-um, που σημαίνει: αυτός που συγκρατεί το νερό. Επίσης, μια ακόμα εκδοχή κάνει λόγο για τις στάνες, που στα παλιά τα χρόνια είχαν σχεδόν όλοι οι κάτοικοι. Οι κάτοικοι του Στανού συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σπουδαίοι αγωνιστές της επανάστασης του 1821 ήταν ο Γιοβάνης Κώστα και ο Χρήστος Οικονόμου.

Ακόμα μια ιδιαιτερότητα του Στανού είναι η τοπική πολιούχος Αγία Χάιδω, η μνήμη της οποίας γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Σεπτεμβρίου. Είναι νεομάρτυρας που γεννήθηκε και έζησε εδώ στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Η εκκλησία κτίστηκε τα τελευταία χρόνια προς τιμήν της, με πρωτοβουλία του εφημέριου Χαλκιά Νικολάου και τη συνδρομή των Στανιωτών. Την παραμονή της γιορτής τελείται πανηγυρικός εσπερινός, ενώ ανήμερα της γιορτής πανηγυρική Θεία Λειτουργία και λιτάνευση της εικόνας, με τη συμμετοχή του Μητροπολίτη και πολλών ιερωμένων. Αμέσως μετά, στο χώρο της εκκλησίας γίνεται το παραδοσιακό «κουρμπάνι» και προσφέρεται δωρεάν φαγητό σε όλους.