Πορταριά

Η Πορταριά είναι μεγάλος πεδινός οικισμός και ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα στο Δήμο Νέας Προποντίδας του νομού Χαλκιδικής. Η ονομασία του χωριού οφείλεται πιθανότατα στη μεγάλη πόρτα που βρισκόταν στην κεντρική πλατεία του χωριού, εξ ου και η αρχική ονομασία Πορτάρα.

Το χωριό οικοδομήθηκε στην περιοχή όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη Σπάρτωλος. Κοντά στο χωριό έχουν επισημανθεί ίχνη δυο ρωμαϊκών οικισμών, οι οποίοι ταυτίζονται ίσως με τα αρχαία πολίσματα Αιόλειο και Πλεύμη. Ο οικισμός κατοικούνταν αδιάκοπα σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, ενώ διοικητικά υπαγόταν στο ναχιγιέ της Καλαμαριάς. Κατά την επανάσταση του 1821 οι κάτοικοι της Προταριάς προσέφεραν στον αγώνα. Ο Παναγιώτης Παύλου και ο Γεώργιος Αθανασίου ήταν οι κυριότεροι αγωνιστές από το χωριό. Την περίοδο της εγκατάστασης των προσφύγων στην περιοχή και ως το 1925 αποτέλεσε διοικητικό κέντρο όπου υπάγονταν οι νέοι οικισμοί.

Οι κάτοικοι της Πορταριάς ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια της βερικοκιάς. Ονομαστά είναι τα υπερπρώιμα «βερίκοκα Πορταριάς», τα οποία εξάγονται και στο εξωτερικό. Επίσης σε μεγάλη κλίμακα γίνεται και καλλιέργεια ελιάς, κυρίως της πράσινης βρώσιμης ελιάς με την ονομασία «Χαλκιδικής» ή «Αγγουράκι».

Το χωριό πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου, οπότε εορτάζεται η Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο ομώνυμος ιερός ναός φιλοξενεί την εικόνα της Παναγίας, η οποία χρονολογείται από το 1840. Η εικόνα περιφέρεται σε λιτανεία, γύρω από το χωριό στις 14 Αυγούστου. Προστάτης του χωριού είναι ο Άγιος Αθανάσιος Αθωνίτης, του οποίου εκκλησία με έτος ανέγερσης το 1860, βρίσκεται στην είσοδο του χωριού σε ένα πευκόφυτο αλσύλιο και προς τιμήν του οποίου τελούνται κάθε χρόνο στις αρχές Μαΐου οι αθλητικές εκδηλώσεις “Αγιοθανάσια”, στις οποίες μετέχουν αθλητές και αθλήτριες από όλη τη Χαλκιδική.